ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ - ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
ΜΑΝΤΖΑΒΙΝΑΤΩΝ - ΒΟΥΝΙΟΥ
Η ΚΟΥΝΟΠΕΤΡΑ
Μαντζαβινάτα - Βουνί
Κατωγή, ονομάζεται από παλιά το νότιο τμήμα της χερσονήσου της Παλικής, η οποία βρίσκεται στα δυτικά της Κεφαλονιάς μας. Πάνω σε περάσματα δρόμων από το Ληξούρι προς την Κατωγή, στέκουν τα χωριά αυτής της περιοχής, που τη χαρακτηρίζει η απλωσιά της γης και οι μικροί αργιλώδεις λόφοι.
Μετά το χωριό των Σουλλάρων, πάνω στον κεντρικό δρόμο της Κατωγής, συναντάς στην απόληξη της πρώτης ανηφόρας, το χωριό Μαντζαβινάτα.
Στην απογραφή του Pietro Castrofilaca, του 1583, συναντιέται το όνομα ως χωριό με τη γραφή Manzavinata και είχαν 69 ικανούς για δουλειά άνδρες, 117 γυναίκες και κορίτσια, 48 αγόρια και 7 γέρους. Επίσης στην ίδια απογραφή δηλώνεται και το χωριό Chiriacata, που φαίνεται ότι ήταν ξέχωρο χωριό και αργότερα απετέλεσε μέρος των Μαντζαβινάτων, δηλαδή συνοικία. Τα Κυριακάτα στα 1583, είχαν 26 ικανούς για δουλειά άνδρες, 49 γυναίκες και κορίτσια, 17 αγόρια και 6 γέρους (Τσιτσέλης, Αγ. Ηλίας, Κεφαλληνιακά Σύμμικτα, τόμος 2ος, Αθήνα 1960, σελ 670).
Η παράδοση λέει πως τα Μαντζαβινάτα και τα Κυριακάτα είχαν κόντρα και πως σε μια μεγάλη διαμάχη κέρδισαν οι Μαντζαβινάδες, κατέλαβαν την εκκλησία της Παναγίας και απαίτησαν από τους Κυριακάδες να γίνουν ένα χωριό όλοι μαζί. Σήμερα δεν υπάρχουν τα Κυριακάτα, αλλά αποτελούν μέρος συνοικίας του χωριού των Μαντζαβινάτων
Το όνομα του χωριού αποτελεί σύνθετη ξενική ιταλική λέξη, από το "μάντζα" (mangiare = που θα πει τρώγω) και το "βίνο" (vino = κρασί). Βασικά θα πει τρώγω και πίνω. Δηλαδή το όνομα Μαντζαβινάτα χαρακτηρίζει τους κατοίκους αυτού του χωριού, που είναι από παλιά γλεντζέδες και κάνουν ακόμη και σήμερα γιορτές και χαρές κεφιού.
Δίπλα στα Μαντζαβινάτα βρίσκεται το χωριό Βουνί. Στην απογραφή του 1583 συναντιέται το όνομα ως χωριό με τη γραφή De Vouni και είχε 51 ικανούς για δουλειά άντρες, 91 γυναίκες και κορίτσια, 38 αγόρια και 8 γέρους.
Το όνομα του χωριού Βουνί προέρχεται λόγω που το χωριό ήταν κτισμένο από παλιά πάνω σε μικρό λόφο, σε βουνό.
Βουνί & Μαντζαβινάτα
Τα Μαντζαβινάτα σήμερα
Το χωριό στέκει στο διάβα του βασικού δρόμου της Κατωγής και καθώς ανεβαίνεις την ανηφόρα συναντάς σπίτια μετασεισμικά και την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα, με το ωραίο και ξυλόγλυπτο τέμπλο της.
Μα, μόλις πιάσεις την κατηφόρα στα αριστερά σου στέκει καμαρωτή από λεβεντιά κάτω από έναν μεγάλο φίκο, μια μαρμάρινη στήλη που μαρτυρεί και μνημονεύει τους Μαντζαβίνους αγωνιστές και πεσόντες στους Βαλκανικούς Πολέμους.
Ελάχιστα τα προσεισμικά σπίτια του χωριού, που όμως καθώς κάνεις τη βόλτα σου όλο και κάποιο ερειπωμένο θα συναντήσεις. Τότε, σου δείχνουν την αρχοντιά τους, τον πλούτο που υπήρχε στο χωριό προσεισμικά και την περιποίηση και το μεράκι με το οποίο φτιαχτήκαν και να φιλοξενήσουν τον κάθε επισκέπτη, που το αφεντικό τους έφερνε.
Χαρακτηριστικό στα Μαντζαβινάτα και στο Βουνί, είναι τα σοκάκια και οι λουλουδιασμένες αυλές, γεράνια και γιούκα, τριανταφυλλιές και μοσκαρδίνια και άλλα πολύχρωμα λουλούδια. Επίσης πολλά φυτά κοσμούν τις λιθιές και τις αυλές και δίνουν μια νότα όμορφη στο μάτι του κάθε επισκέπτη.
Πολλές οι ασχολίες των κατοίκων, που από παλιά καλλιεργούν τη γη για να δώσει καρπούς και αυτή με τη σειρά της τους ανταμείβει πλουσιοπάροχα. Μέσα στις ασχολίες τους, η πιο βασική και η λεγόμενη «έγνοια των Μαντζαβίνων» είναι η καλλιέργεια των αμπελιών, που τους δίνουν το κρασί, το εξαίρετο σε ποιότητα κρασί του χωριού τους, το τόσο φημισμένο. Ξέρουν οι Μαντζαβινάδες, πως το αμπέλι θέλει δώδεκα και πλέον δουλειές, για να σου αποδώσει, και, έτσι παλεύουν με τα άντερα της γης για να πετύχουν όλο και καλή ποιότητα και ποσότητα κρασιού, για να ικανοποιήσουν τον κάθε επισκέπτη και καλό κρασοπότη.
Όπως έλθει, του σταφυλιού η εποχή, συναγωνίζονται τα χέρια και τα κατώγια για τη μεγαλύτερη σοδειά, και έπειτα καμαρώνουν οι παραγωγοί, για το λαμπερό χρώμα, για την καλή και ανόθευτη ποιότητα του οίνου τους, που στο ποτήρι καθώς το βάλεις, χρυσωμένο όπως είναι παίζει με το φως και σε προκαλεί να το δοκιμάσεις ασταμάτητα.
Έτσι το ποιοτικό κρασί και τα Μαντζαβινάτα-Βουνί, γίνονται συνώνυμα. Δίκιο έχει και του λαϊκού ποιητή ο στίχος:
Στα Μαντζαβινάτα και στο χωριό Βουνί
Θέλω να κάνω βόλτα για καλό κρασί.
Στα Μαντζαβινάτα όπου η γης καλά κρατεί
Ευφραίνεται η καρδία το καλό κρασί.
Το κατώι του σπιτιού του Κομητόπουλου (Κατσιβέλη) με τα βουτσιά (Κοργιαλένειο Ίδρυμα - Ψηφιακό αρχείο)
Πλήθος τα κατώγια με τα βουτσιά σε αυτά τα δυο χωριά, μα και παλιά και τώρα δεν απέλειπαν ποτέ οι βινάριες. Όπως του Κομητόπουλου στο Βουνί, του Βιτωράτου Ανδρέα στα Μαντζαβινάτα και άλλων που λίγο πολύ έχουν κρασιά μοναδικά.
Το σχολείο των Μαντζαβινάτων
Το Δημοτικό σχολείο στα Μαντζαβινάτα ιδρύθηκε αμέσως μετά την Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα, το 1865, ως μονοτάξιο αρρένων. Συγχωνεύθηκε με το θηλέων της ιδίας κοινότητας και έγινε διτάξιο μεικτό βάσει του Π. Δ. 58685/ 14-11-29, ΦΕΚ 393/2-11-29. Μαθήτευαν σε αυτό παιδιά από τα χωριά Μαντζαβινάτα και Βουνί που απάρτιζαν την κοινότητα. Το 1957 το σχολείο απαριθμούσε 84 μαθητές.
Δάσκαλοι που υπηρέτησαν σε αυτό ήταν οι: Θεοδοσία Μαντέλη το 1917 έως το 1923, Βασίλειος Κορωνάκης 1921 και που το 1923 μετατέθηκε στα Χαβδάτα, Ευάγγελος Βιττωράτος 1923 έως και το 1946, Αραβαντινός Ελευθέριος 1929, Αργυρώ Λασκαράτου 1933 έως το 1935 που μετατέθηκε στο Α΄ Ληξουρίου, Ρεγγίνα Φαραντάτου 1936, Καλυψώ Μοσχονά 1936, Γαλάτη Ομόνοια 1938, Ευθυμιάτου Γεωργία 1946, Έρτσος Αντώνιος 1952, Κατερέλου Σοφία 1960.
Με το Β.Δ. της 6-2-1953, ΦΕΚ 41/ 27-2-53 και τη διαταγή 23988/28-3-53 του Υπουργείου Παιδείας προήχθη σε τριτάξιο, ενώ με τη Β.Δ. 309/15-5-63 ΦΕΚ 74 τ. Α΄/29-5-63 υποβιβάσθηκε σε διτάξιο. Στο θηλέων της κοινότητας αυτής υπηρέτησαν οι δασκάλες: Αικατερίνη Κοντογιώργου 1921, Αγγελική Γαλανού 1933 και η Λιβιεράτου Ευτυχία 1929.
Δυστυχώς σήμερα δε σώζεται ούτε το μετασεισμικό κτίριο του σχολείου, διότι το κατεδάφισαν για να οικοδομήσουν στον αύλειο χώρο του οικοδόμημα που τελικά δεν πραγματοποιήθηκε. Ο χώρος του σχολείου κατά τους θερινούς μήνες χρησιμοποιείται για την πραγματοποίηση πολιτιστικών εκδηλώσεων του συλλόγου και ιδιαίτερα της «Γιορτής του Κρασιού», προς το τέλος του πρώτου δεκαπενθήμερου του Αυγούστου.
Κείμενο: Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός
Επιμέλεια: Γρηγόρης Ζερβός
ΜΑΝΤΖΑΒΙΝΑΤΩΝ - ΒΟΥΝΙΟΥ
Η ΚΟΥΝΟΠΕΤΡΑ
Μαντζαβινάτα - Βουνί
Κατωγή, ονομάζεται από παλιά το νότιο τμήμα της χερσονήσου της Παλικής, η οποία βρίσκεται στα δυτικά της Κεφαλονιάς μας. Πάνω σε περάσματα δρόμων από το Ληξούρι προς την Κατωγή, στέκουν τα χωριά αυτής της περιοχής, που τη χαρακτηρίζει η απλωσιά της γης και οι μικροί αργιλώδεις λόφοι.
Μετά το χωριό των Σουλλάρων, πάνω στον κεντρικό δρόμο της Κατωγής, συναντάς στην απόληξη της πρώτης ανηφόρας, το χωριό Μαντζαβινάτα.
Στην απογραφή του Pietro Castrofilaca, του 1583, συναντιέται το όνομα ως χωριό με τη γραφή Manzavinata και είχαν 69 ικανούς για δουλειά άνδρες, 117 γυναίκες και κορίτσια, 48 αγόρια και 7 γέρους. Επίσης στην ίδια απογραφή δηλώνεται και το χωριό Chiriacata, που φαίνεται ότι ήταν ξέχωρο χωριό και αργότερα απετέλεσε μέρος των Μαντζαβινάτων, δηλαδή συνοικία. Τα Κυριακάτα στα 1583, είχαν 26 ικανούς για δουλειά άνδρες, 49 γυναίκες και κορίτσια, 17 αγόρια και 6 γέρους (Τσιτσέλης, Αγ. Ηλίας, Κεφαλληνιακά Σύμμικτα, τόμος 2ος, Αθήνα 1960, σελ 670).
Η παράδοση λέει πως τα Μαντζαβινάτα και τα Κυριακάτα είχαν κόντρα και πως σε μια μεγάλη διαμάχη κέρδισαν οι Μαντζαβινάδες, κατέλαβαν την εκκλησία της Παναγίας και απαίτησαν από τους Κυριακάδες να γίνουν ένα χωριό όλοι μαζί. Σήμερα δεν υπάρχουν τα Κυριακάτα, αλλά αποτελούν μέρος συνοικίας του χωριού των Μαντζαβινάτων
Το όνομα του χωριού αποτελεί σύνθετη ξενική ιταλική λέξη, από το "μάντζα" (mangiare = που θα πει τρώγω) και το "βίνο" (vino = κρασί). Βασικά θα πει τρώγω και πίνω. Δηλαδή το όνομα Μαντζαβινάτα χαρακτηρίζει τους κατοίκους αυτού του χωριού, που είναι από παλιά γλεντζέδες και κάνουν ακόμη και σήμερα γιορτές και χαρές κεφιού.
Δίπλα στα Μαντζαβινάτα βρίσκεται το χωριό Βουνί. Στην απογραφή του 1583 συναντιέται το όνομα ως χωριό με τη γραφή De Vouni και είχε 51 ικανούς για δουλειά άντρες, 91 γυναίκες και κορίτσια, 38 αγόρια και 8 γέρους.
Το όνομα του χωριού Βουνί προέρχεται λόγω που το χωριό ήταν κτισμένο από παλιά πάνω σε μικρό λόφο, σε βουνό.
Βουνί & Μαντζαβινάτα
Τα Μαντζαβινάτα σήμερα
Το χωριό στέκει στο διάβα του βασικού δρόμου της Κατωγής και καθώς ανεβαίνεις την ανηφόρα συναντάς σπίτια μετασεισμικά και την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα, με το ωραίο και ξυλόγλυπτο τέμπλο της.
Μα, μόλις πιάσεις την κατηφόρα στα αριστερά σου στέκει καμαρωτή από λεβεντιά κάτω από έναν μεγάλο φίκο, μια μαρμάρινη στήλη που μαρτυρεί και μνημονεύει τους Μαντζαβίνους αγωνιστές και πεσόντες στους Βαλκανικούς Πολέμους.
Ελάχιστα τα προσεισμικά σπίτια του χωριού, που όμως καθώς κάνεις τη βόλτα σου όλο και κάποιο ερειπωμένο θα συναντήσεις. Τότε, σου δείχνουν την αρχοντιά τους, τον πλούτο που υπήρχε στο χωριό προσεισμικά και την περιποίηση και το μεράκι με το οποίο φτιαχτήκαν και να φιλοξενήσουν τον κάθε επισκέπτη, που το αφεντικό τους έφερνε.
Χαρακτηριστικό στα Μαντζαβινάτα και στο Βουνί, είναι τα σοκάκια και οι λουλουδιασμένες αυλές, γεράνια και γιούκα, τριανταφυλλιές και μοσκαρδίνια και άλλα πολύχρωμα λουλούδια. Επίσης πολλά φυτά κοσμούν τις λιθιές και τις αυλές και δίνουν μια νότα όμορφη στο μάτι του κάθε επισκέπτη.
Πολλές οι ασχολίες των κατοίκων, που από παλιά καλλιεργούν τη γη για να δώσει καρπούς και αυτή με τη σειρά της τους ανταμείβει πλουσιοπάροχα. Μέσα στις ασχολίες τους, η πιο βασική και η λεγόμενη «έγνοια των Μαντζαβίνων» είναι η καλλιέργεια των αμπελιών, που τους δίνουν το κρασί, το εξαίρετο σε ποιότητα κρασί του χωριού τους, το τόσο φημισμένο. Ξέρουν οι Μαντζαβινάδες, πως το αμπέλι θέλει δώδεκα και πλέον δουλειές, για να σου αποδώσει, και, έτσι παλεύουν με τα άντερα της γης για να πετύχουν όλο και καλή ποιότητα και ποσότητα κρασιού, για να ικανοποιήσουν τον κάθε επισκέπτη και καλό κρασοπότη.
Όπως έλθει, του σταφυλιού η εποχή, συναγωνίζονται τα χέρια και τα κατώγια για τη μεγαλύτερη σοδειά, και έπειτα καμαρώνουν οι παραγωγοί, για το λαμπερό χρώμα, για την καλή και ανόθευτη ποιότητα του οίνου τους, που στο ποτήρι καθώς το βάλεις, χρυσωμένο όπως είναι παίζει με το φως και σε προκαλεί να το δοκιμάσεις ασταμάτητα.
Έτσι το ποιοτικό κρασί και τα Μαντζαβινάτα-Βουνί, γίνονται συνώνυμα. Δίκιο έχει και του λαϊκού ποιητή ο στίχος:
Στα Μαντζαβινάτα και στο χωριό Βουνί
Θέλω να κάνω βόλτα για καλό κρασί.
Στα Μαντζαβινάτα όπου η γης καλά κρατεί
Ευφραίνεται η καρδία το καλό κρασί.
Το κατώι του σπιτιού του Κομητόπουλου (Κατσιβέλη) με τα βουτσιά (Κοργιαλένειο Ίδρυμα - Ψηφιακό αρχείο)
Πλήθος τα κατώγια με τα βουτσιά σε αυτά τα δυο χωριά, μα και παλιά και τώρα δεν απέλειπαν ποτέ οι βινάριες. Όπως του Κομητόπουλου στο Βουνί, του Βιτωράτου Ανδρέα στα Μαντζαβινάτα και άλλων που λίγο πολύ έχουν κρασιά μοναδικά.
Το σχολείο των Μαντζαβινάτων
Το Δημοτικό σχολείο στα Μαντζαβινάτα ιδρύθηκε αμέσως μετά την Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα, το 1865, ως μονοτάξιο αρρένων. Συγχωνεύθηκε με το θηλέων της ιδίας κοινότητας και έγινε διτάξιο μεικτό βάσει του Π. Δ. 58685/ 14-11-29, ΦΕΚ 393/2-11-29. Μαθήτευαν σε αυτό παιδιά από τα χωριά Μαντζαβινάτα και Βουνί που απάρτιζαν την κοινότητα. Το 1957 το σχολείο απαριθμούσε 84 μαθητές.
Δάσκαλοι που υπηρέτησαν σε αυτό ήταν οι: Θεοδοσία Μαντέλη το 1917 έως το 1923, Βασίλειος Κορωνάκης 1921 και που το 1923 μετατέθηκε στα Χαβδάτα, Ευάγγελος Βιττωράτος 1923 έως και το 1946, Αραβαντινός Ελευθέριος 1929, Αργυρώ Λασκαράτου 1933 έως το 1935 που μετατέθηκε στο Α΄ Ληξουρίου, Ρεγγίνα Φαραντάτου 1936, Καλυψώ Μοσχονά 1936, Γαλάτη Ομόνοια 1938, Ευθυμιάτου Γεωργία 1946, Έρτσος Αντώνιος 1952, Κατερέλου Σοφία 1960.
Με το Β.Δ. της 6-2-1953, ΦΕΚ 41/ 27-2-53 και τη διαταγή 23988/28-3-53 του Υπουργείου Παιδείας προήχθη σε τριτάξιο, ενώ με τη Β.Δ. 309/15-5-63 ΦΕΚ 74 τ. Α΄/29-5-63 υποβιβάσθηκε σε διτάξιο. Στο θηλέων της κοινότητας αυτής υπηρέτησαν οι δασκάλες: Αικατερίνη Κοντογιώργου 1921, Αγγελική Γαλανού 1933 και η Λιβιεράτου Ευτυχία 1929.
Δυστυχώς σήμερα δε σώζεται ούτε το μετασεισμικό κτίριο του σχολείου, διότι το κατεδάφισαν για να οικοδομήσουν στον αύλειο χώρο του οικοδόμημα που τελικά δεν πραγματοποιήθηκε. Ο χώρος του σχολείου κατά τους θερινούς μήνες χρησιμοποιείται για την πραγματοποίηση πολιτιστικών εκδηλώσεων του συλλόγου και ιδιαίτερα της «Γιορτής του Κρασιού», προς το τέλος του πρώτου δεκαπενθήμερου του Αυγούστου.
Κείμενο: Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός
Επιμέλεια: Γρηγόρης Ζερβός
